ಪೀಠಿಕೆ :
ಸ್ತ್ರೀ ಸಬಲೀಕರಣ ಎಂದರೆ ಮಹಿಳೆಯರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದ ಎಲ್ಲ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲೂ ಸಮಾನ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಪಡೆದು, ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದು ಎಂದರ್ಥ. ಸ್ತ್ರೀಯರನ್ನು ಪ್ರಬಲಗೊಳಿಸುವ ಸಬಲೀಕರಣವು ಕೇವಲ ಮಹಿಳೆಯರ ಜೀವನದ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಸುಧಾರಿಸುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ; ಬದಲಾಗಿ ಇದು ಸಮಗ್ರ ಸಮಾಜದ ಸುಧಾರಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆಯ ಸಾಧನೆಗೆ ಇರುವ ಒಂದು ಹಾದಿಯಾಗಿದೆ.
ವಿಷಯ ವಿವರಣೆ :
ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀಯರಿಗೆ ಮಹತ್ವದ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ವೇದಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ಥಾನಮಾನವು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದಿಂದ ಕೂಡಿತ್ತು. ಅವರು ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಗೌರವಕ್ಕೆ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದರು.ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷಣದ ಜೊತೆಗೆ ವಿವಿಧ ಧಾರ್ಮಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವ ಹಕ್ಕುಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರತೆಯೂ ಇದ್ದವು.ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಮಹಿಳೆಯರು ವೇದಪಠಣ ಹಾಗೂ ಯಜ್ಞಗಳಲ್ಲೂ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಕೆಲವರು ವಿದ್ವಾಂಸರು, ಋಷಿಗಳು ಕೂಡ ಆಗಿದ್ದರು. ಗಾರ್ಗಿ, ಮೈತ್ರೇಯಿ ಮುಂತಾದ ಮಹಿಳೆಯರು ವೇದಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಗೌರವದ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದರು.
ಆದರೆ ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ,ಮಧ್ಯಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪಿತೃತ್ವಾಧಿಪತ್ಯದ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಮಹಿಳೆಯರ ಸ್ಥಾನವು ಕುಸಿಯತೊಡಗಿತು. ಅನೇಕ ರೀತಿಯ ಕಾನೂನುಗಳು ಜಾರಿಯಾಗುತ್ತಾ ಬಂದವು.ಮಧ್ಯಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸ್ತ್ರೀಯರ ಜೀವನವು ಕುಟುಂಬ, ಧರ್ಮ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾಜಿಕ ನಿಯಮಗಳ ನಿರ್ಬಂಧಗಳಲ್ಲಿ ಕಟ್ಟಿ ಹಾಕಲಾಗಿತ್ತು.
ನಂತರ ಆಧುನಿಕ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೇ ಮಹಿಳಾ ಹಕ್ಕುಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿತು, ಮುಂದೆ ಸ್ತ್ರೀ ಸಬಲೀಕರಣವು ಹಲವಾರು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳವಣಿಗೆಯಾಯಿತು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾದವುಗಳೆಂದರೆ ,
ಆಧುನಿಕ ಶಿಕ್ಷಣ: 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ನಂತರ, ಸ್ತ್ರೀಯರ ಶಿಕ್ಷಣದತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸಲಾಯಿತು.ಮಹಿಳೆಯರೂ ವಿದ್ಯಾವಂತರಾಗಿ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಸ್ಥಾನಮಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಣೆ ಹೋರಾಟಗಳು: ರಾಜರಾಮಮೋಹನ್ ರಾಯ್, ಈಶ್ವರಚಂದ್ರ ವಿದ್ಯಾಸಾಗರ ಮುಂತಾದ ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕರು ಸತಿಪದ್ಧತಿ, ಬಾಲವಿವಾಹ, ಮತ್ತು ವಿಧವೆ ಪುನರ್ವಿವಾಹದಂತಹ ಆಚಾರ-ವಿಚಾರಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಹೋರಾಡಿದರು. 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಾಲವಿವಾಹ ನಿಷೇಧ, ವಿಧವೆ ಪುನರ್ವಿವಾಹದ ಅನುಮತಿ ಮುಂತಾದ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ನೀಡುವಲ್ಲಿ ಸಹಾಯಕವಾದವು.
ಕಾನೂನುಗಳು: ಸ್ತ್ರೀ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಕಾನೂನುಗಳು ಜಾರಿಯಲ್ಲಿವೆ, ಅವುಗಳೆಲ್ಲವೂ ಮಹಿಳೆಯರ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಮತ್ತು ಸಮಾನತೆ ತಂದೊಡ್ಡಲು ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿವೆ. ಈ ಕಾನೂನುಗಳು ಮಹಿಳೆಯರ ಮೇಲೆ ನಡೆಯುವ ಬಲಾತ್ಕಾರ, ದೌರ್ಜನ್ಯ, ಲೈಂಗಿಕ ಹಲ್ಲೆ, ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ದೌರ್ಜನ್ಯ ಮುಂತಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ.ಗೃಹ ಹಿಂಸೆ ತಡೆ ಕಾಯಿದೆ - 2005 ,ದಾಂಪತ್ಯ ಹಕ್ಕುಗಳ ಕಾಯಿದೆ-1986 ,ಮಹಿಳಾ ಪೌರತ್ವ (ಹಕ್ಕು) ಕಾಯಿದೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಸ್ತ್ರೀ ಸಬಲೀಕರಣಕ್ಕೆ ಒತ್ತು ನೀಡಿದೆ.
ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಅವಕಾಶಗಳು: ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಮಹಿಳೆಯರು ಉದ್ಯೋಗ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರು, ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಸಾಧಿಸಿಕೊಂಡರು. ಇದರಿಂದಾಗಿ, ಅವರು ಕೌಟುಂಬಿಕ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಗಳಾದರು.
ರಾಜಕೀಯ ಭಾಗವಹಿಸುವಿಕೆ: ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕು, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸ್ಥಾನಮಾನ ವೃದ್ಧಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದ ಪ್ರಮುಖ ಹಂತ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಇಂದಿನ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಪ್ರಮುಖ ಹುದ್ದೆಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಉಪಸಂಹಾರ:
ಸ್ತ್ರೀ ಸಬಲೀಕರಣವು ಕೇವಲ ಮಹಿಳೆಯರ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ, ಸಮಗ್ರ ಸಮಾಜದ ಏಳಿಗೆಗೆ ಅವಶ್ಯಕವಾಗಿದೆ. ಮಹಿಳೆಯರು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸದಿಂದ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಲು ಆರಂಭಿಸಿದಾಗ, ಅದರ ಪ್ರತಿಫಲವು ಕುಟುಂಬ, ಸಮುದಾಯ, ಮತ್ತು ದೇಶದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆಯಾಗುತ್ತದೆ.ಇದು ಸಮಾನತೆ, ಪ್ರಗತಿ ಮತ್ತು ಸಮೃದ್ಧಿಯ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಸಮಾಜದ ಎಲ್ಲಾ ವಲಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಹಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
- ಉಷಾ ಪ್ರಸಾದ್